Cấy ốc tai điện tử: Hy vọng cho những bệnh nhân “vô phương cứu chữa”

Sau gần một ngày phẫu thuật, bé Linh đã tỉnh táo và đang rất mong mỏi bình phục để học nghe, học nói. (Ảnh: H.Hải)

Thương lắm con không nghe, không nói...

Chiều 22/7 và sáng 23/7, hai ca phẫu thuật cấy điện cực ốc tai cho hai trẻ bị khiếm thính bẩm sinh, mất toàn bộ khả năng âm thanh và ngôn ngữ đã được các bác sĩ khoa Tai mũi họng - Răng hàm mặt (BV Nhi TƯ) phối hợp với chuyên gia nước ngoài thực hiện thành công. Đây là hai ca cấy điện cực ốc tai lần đầu tiên được thực hiện tại bệnh viện Nhi TƯ và đều được cấy một bên tai.

Cả hai bệnh nhi là cháu P.D.L (6 tuổi ở Hà Đông, Hà Nội) và cháu N.T.Đ. (19 tháng tuổi ở Gia Lâm, Hà Nội) đều bị khiếm thính bẩm sinh và được phát hiện không có khả năng nghe khi mới được 11 tháng tuổi. Các cháu cũng đã được gia đình chữa trị nhiều nơi, bằng nhiều phương pháp như luyện tập, đeo máy trợ thính nhưng không hiệu quả vì độ điếc quá nặng. Do không nghe được nên cả hai bé đều không nói được, chỉ có âm môi.

Chị Đào Ngọc Diệp, mẹ bé L cho biết: “Dù được bố mẹ cho học trường dành riêng cho trẻ khiếm thính để có thể biểu đạt ý nghĩ bằng ngôn ngữ cử chỉ, nhưng bé vãn hay cáu gắt, giận dữ vì việc không thể hiện hết được những suy nghĩ của mình. Bố mẹ rất thương và đau lòng nhưng không biết làm sao để giúp con gái có thể nghe, nói được.Vì thế, khi biết cháu có thể phẫu thuật để nghe thấy tiếng, học nói thì cả gia đình đều quyết tâm. Dù chi phí khoảng 500 triệu cho ca phẫu thuật cấy một bên ốc tai nhưng mình mong lắm một ngày nghe thấy tiếng con gọi mẹ ơi...”, chị Diệp nói.

Chuẩn bị mất 5 năm

BS Phùng Thị Hương Loan, trưởng khoa Tai mũi họng - Răng hàm mặt (BV Nhi TƯ) cho biết, cấy điện cực ốc tai là một kỹ thuật được triển khai ở nhiều nước trên thế giới và đây là lần đầu tiên được triển khai ở BV Nhi TƯ. Phương pháp này thường được chỉ định khi các biện pháp điều trị khiếm thính khác không đạt hiệu quả. Độ tuổi tốt nhất để thực hiện phẫu thuật này là từ 6 tháng đến 3 tuổi vì đây là giai đoạn phát triển về thần kinh thính giác, ngôn ngữ ở trẻ. Nếu ở độ tuổi càng muộn, việc phát triển ngôn ngữ của các con càng khó khăn, phải rất kiên nhẫn và cần nhiều thời gian. Trên thế giới, trường hợp bé nhất được cấy điện cực ốc tai là khi bé 6 tháng tuổi, ở tuổi này, do có khả năng nghe nên việc phát triển ngôn ngữ của bé là hoàn toàn bình thường như các trẻ khác.

Tuy nhiên, ở Việt Nam do hạn chế về điều kiện để chẩn đoán, nên việc phát hiện, điều trị còn muộn, nên việc phục hồi chức năng sau này cũng chậm trễ hơn so với những trường hợp được thực hiện sớm. Sau khi thực hiện cấy ốc tai điện tử thành công, bệnh nhi còn phải tiếp tục quá trình luyện đeo máy, dạy nói… Đến khi bé nghe nói được, phát triển ngôn ngữ gần như bình thường thì mới khẳng định ca phẫu thuật được thành công.

Theo BS Loan, khoa đã phải có thời gian 5 năm chuẩn bị cho 2 ca phẫu thuật này. Không chỉ là máy móc, phương tiện mà phải có chuyên gia thính học chẩn đoán được mức độ điếc và điếc ở vị trí nào (phải đảm bảo ốc tai còn nguyên, dây thần kinh thính giác phải còn), phải có kỹ thuật viên đặt điện cực, kỹ thuật viên hướng dẫn, luyện đeo máy, dạy nói cho các bé.

Tuy mang lại hiệu quả tích cực với trẻ khiếm thính, nhưng phương pháp này chỉ định với những cháu điếc sâu (điếc nặng) và sử dụng các biện pháp khác không hiệu quả. Ngoài ra, với những trẻ trước cấy ốc tai điện tử, phải đeo máy trợ thính tối thiểu 3 tháng không có kết quả mới chỉ định và là biện pháp cuối cùng để giúp bé nghe được.

“Về tai biến, cuộc mổ nào cũng có nguy cơ biến chứng như nhiễm trùng, chảy máu. Phẫu thuật cấy ốc tai điện tử bệnh nhân còn có nguy cơ liệt mặt, tuy nhiên cũng là một tai biến hiếm”, BS Loan nói.

Do chi phí phẫu thuật cao, cùng với chi phí của việc điều chỉnh máy, tập luyện, phục hồi chức năng sau này nên các bác sĩ hy vọng sẽ có nhiều sự bàn bạc, hợp tác để hỗ trợ về chi phí, giúp các bệnh nhi khiếm thính nặng có thể nghe thấy âm thanh, để các bé không trở thành những người khuyết tật.

Hồng Hải